Jednym z najważniejszych zagadnień podczas wdrażania platform e-commerce jest kwestia finansów. Każdy z przedsiębiorców doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że wdrożenie systemu e-commerce, to inwestycja wymagająca sporych nakładów - zarówno czasu, jak i pieniędzy. Klienci, w zależności od swoich oczekiwań, mogą wybierać pomiędzy dwoma, dostępnymi na rynku modelami rozliczeń - Fixed-Price oraz Time & Material. Każdy z nich ma swoje zalety i wady i trochę inaczej odpowiada na potrzeby organizacji. Co je odróżnia i dla kogo są przeznaczone?
Czym jest Fixed-Price?
Fixed-Price, czyli w wolnym tłumaczeniu model oparty na z góry ustalonej stawce. To jeden z najpopularniejszych i najstarszych modeli rozliczeniowych wykorzystywanych przy wdrożeniach systemów IT. Jest on charakterystyczny dla projektów prowadzonych w modelu kaskadowym i zakłada odgórne oszacowanie ceny za realizację całego wdrożenia.
W Fixed-Price niezbędne jest dokładne sprecyzowanie wymagań klienta oraz stworzenie szczegółowego harmonogramu prac, jeszcze przed podjęciem jakichkolwiek działań. W przypadku wykorzystania tego modelu firma IT bierze na siebie całe ryzyko związane z ewentualnym niedoszacowaniem projektu, co znacznie wpływa na wzrost kosztu jego realizacji. Model ten jest niezbyt podatny na wprowadzanie zmian w trakcie trwania projektu - wdrożenie funkcjonalności, które nie zostały przewidziane podczas początkowej analizy jest tu bardzo kosztowne, a nawet nieopłacalne. Co więcej - ich realizacja może wpłynąć negatywnie na jakość całego projektu, ponieważ firma wdrożeniowa, mając świadomość, że projekt przestaje być rentowny zaczyna skupiać się tylko na tym, by w ogóle dostarczyć go klientowi. Wiele przedsiębiorstw wciąż jednak uważa ten model rozliczeniowy za najbardziej optymalny. Wizja odgórnie ustalonego, niezmiennego budżetu projektu jest bardzo kusząca, a przedsiębiorcy są przekonani, że podchodząc do realizacji wdrożenia znają swoje oczekiwania i zakres prac niezbędnych do wykonania na tyle, że nic nie będzie w stanie ich zaskoczyć.
Czym jest Time & Material?
Dla osób, które nie są przekonane do modelu Fixed-Price, alternatywę stanowi bazujący na opłacie za realnie przepracowany czas i wykorzystane zasoby model Time & Material. Jest on znacznie bardziej elastyczny, a także lepiej dopasowany do szybko zmieniającej się rzeczywistości biznesowej i technologicznej.
Time & Material (T&M) najczęściej wykorzystywany jest podczas realizacji projektów prowadzonych z wykorzystaniem metodyk zwinnych. Właśnie dzięki mocnemu naciskowi na ową zwinność, zmiany są tu naturalną częścią realizowanych projektów, a klient otrzymuje dużą swobodę w zakresie definiowania i priorytetyzowania swoich wymagań. Brak konieczności przeprowadzania rozległej, szczegółowej analizy przedwdrożeniowej sprawia, że start projektu jest nie tylko łatwiejszy, ale i znacznie szybszy, niż w projektach rozliczanych w modelu Fixed-Price. Zwiększa się tu również rola klienta, który bierze czynny udział w całym procesie wdrożenia i jest zaangażowany w każdy etap prac, a nie tylko w wybrane obszary. Niestety, aby móc w pełni czerpać korzyści płynące z zastosowania tego modelu rozliczeniowego, klient musi wziąć na siebie odpowiedzialność za weryfikację kolejnych etapów realizowanych prac. Wymaga to nie tylko sporej ilości czasu, ale przede wszystkim odpowiednich kompetencji. Osoba weryfikująca poprawność wdrożenia musi mieć wiedzę techniczną, a także być bardzo mocno zaangażowana w cały projekt. Co więcej, takie wdrożenia często okazują się być studnią bez dna - rozliczając się wyłącznie za przepracowany czas i wykorzystane zasoby klienci bardzo często nie myślą o ogólnych ramach budżetowych projektu, ochoczo implementując kolejne funkcjonalności czy usprawnienia, za które później przychodzi im słono zapłacić.
Jak wybrać optymalny model rozliczania się z firmą IT?
Jak widać, zarówno model Fixed-Price jak i Time & Material wyróżniają się szeregiem zalet, ale żaden z nich nie jest również wolny od wad. Każdy z nich jednak może być optymalny dla danej firmy, w zależności od jej potrzeb, oczekiwań i możliwości zaangażowania się w projekt. Decyzja o wyborze metod rozliczania się z firmą wdrożeniową niewątpliwie jest jedną z najważniejszych, a zarazem najtrudniejszych decyzji biznesowych, a jej skutki mogą być odczuwalne przez przedsiębiorstwo nawet przez lata. Właśnie dlatego, kluczowa jest dokładna analiza mocnych i słabych stron każdego z dostępnych modeli i wybranie tego najlepszego z perspektywy danego przedsiębiorstwa.
